بررسی اثر تجویز خوراکی و درازمدت بخش هوایی کرفس کوهی بر یادگیری و حافظه موش صحرایی دیابتی شده

مقدمه: دیابت قندی به ویژه نوع 1 موجب بروز اختلال در روندهای مرتبط با یادگیری، حافظه و شناخت در جامعه انسانی و حیوانات آزمایشگاهی می شود. هدف: با توجه به اثر سودمند کرفس کوهی بر سطح پراکسیداسیون لیپیدی در مدل تجربی هیپرلیپیدمی و سطح چربی های سرم در مدل تجربی دیابت قندی، اثر تجویز خوراکی و درازمدت این گیاه بر یادگیری و حافظه در موش های صحرایی دیابتی بررسی شد. روش بررسی: برای این منظور موش های صحرایی نر (40=n) به طور تصادفی به چهار گروه کنترل، کنترل تحت تیمار با کرفس کوهی، دیابتی، و دیابتی تحت درمان با کرفس کوهی تقسیم بندی شدند. دو گروه تحت تیمار با کرفس کوهی پودر گیاه مخلوط شده با غذای استاندارد موش (15/1) را به مدت 6 هفته بدون محدودیت دریافت کردند. برای دیابتی نمودن موش ها از استرپتوزوتوسین به فرم تک دوز و داخل صفاقی به میزان 60 میلی گرم بر کیلوگرم وزن حیوان استفاده شد. به علاوه، برای بررسی حافظه و یادگیری حیوانات، میزان عملکرد از نظر تاخیر اولیه و تاخیر در حین عبور2 در آزمون اجتنابی غیرفعال و درصد رفتار تناوب با استفاده از ماز y در پایان کار تعیین شد. نتایج: در موش های دیابتی و دیابتی تحت تیمار با کرفس کوهی افزایش معنی دار در مورد تاخیر اولیه در مقایسه با گروه کنترل به دست آمد (05/0p<). به علاوه، از نظر تاخیر اولیه هیچ گونه تفاوت معنی دار بین دو گروه دیابتی و دیابتی تحت تیمار مشاهده نشد که خود به مفهوم عدم تغییر توانایی موش ها در کسب اطلاعات جدید در موش های دیابتی تحت تیمار است. هم چنین، کاهش تاخیر در حین عبور در موش های دیابتی (05/0p<) و افزایش آن (05/0p<) در موش های دیابتی تحت تیمار در پایان کار به خوبی مشاهده شد. از طرف دیگر، تیمار موش های گروه کنترل با کرفس کوهی تغییر معنی دار تاخیر در حین عبور را در مقایسه با گروه کنترل به دنبال نداشت. نتایج تست ماز y نیز نشان داد که درصد تناوب در گروه دیابتی تحت تیمار با کرفس بیشتر از گروه دیابتی بوده (05/0>p) و تجویز کرفس به گروه کنترل نیز تغییر معنی دار در مقایسه با گروه کنترل ایجاد ننمود. نتیجه گیری: مصرف خوراکی و درازمدت کرفس کوهی موجب تقویت توانایی نگهداری اطلاعات در حافظه و به یادآوری آن ها در حیوانات دیابتی می شود و هم چنین در بهبود حافظه فضایی آن ها تاثیر دارد.